İran'da adaylıkları kabul edilen 7 Cumhurbaşkanı adayı, 18 Haz iran tarihinde yapılacak 13. dönem Cumhurbaşkanlığı seçimleri için ilk münazaralarını dün gerçekleştirdi. İran devlet televizyonu binasında gerçekleşen ilk seçim münazarasında, adaylar ülkedeki ekonomik krize ilişkin çözüm yollarını ve programlarını tartıştılar. İran Yüksek Seçim Kurulu tarafından hazırlanan 21 soru Cumhurbaşkanı adaylarına soruldu. Her adaya soruları cevaplandırmaları için dörder dakika süre verildi.
Ülkedeki ekonomik krizin tartışıldığı münazarada adaylar bütçe planlaması, vergiler ve vergi kaçaklığı, enflasyon, yolsuzluklar, yasadışı ticaret ruhsatları, madenler, arazi gaspı, ekonomik ve endüstriyel gelişmeler, petrolsüz ekonomi, kişi başına düşen milli gelir ve hayat standartlarındaki düşüş gibi konuları ele aldı.
Eski Merkez Bankası Başkanı muhafazakarların hedefindeydi
2018-2021 döneminde İran Merkez Bankası'nın başında bulunan Abdunnasır Himmeti, münazaraya katılan diğer 5 muhafazakar adayın ortak hedefinde yer aldı. ABD yaptırımlarının artması ve yükselen dolar kuru nedeniyle muhafazakar adayların hedefinde olan reformist aday Himmeti, yolsuzluk ve ABD yaptırımları ile işbirliği yapmakla suçlandı.
Muhafazakar aday Muhsin Rızai, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve ekibini suçlayarak, "Cumhurbaşkanı seçilmem halinde Hasan Ruhani ve ekibinin yargılanması için onlara ülkeden çıkış yasağı getireceğim. Onlar, ABD'nin yaptırımları ile işbirliği yaptılar" dedi. Himmeti ise, diğer adayların ekonomiden anlamadıklarını ve kendisinin bir ekonomist olduğunu belirterek, "Ben bir ekonomistim. Ülkenin Venezuela ve Kuzey Kore'ye dönüşmesini engelledim" ifadesini kullandı.
Münazarada konuşmasına seçimi boykot etmek isteyenlere çağrıda bulunarak başlayan Himmeti, Azerice yaptığı konuşmada, İran Türklerinden ve seçimlerde oy kullanmak istemeyenlerden oy istedi. Himmeti, "Ben mevcut düzene itirazı olanlardan sandıklara giderek bana oy vermelerini istiyorum. Adaylıkları kabul edilmeyen isimleri de temsil ediyorum. Seçimleri boykot etmek isteyenler bana oy versinler" dedi.
Diğer bir reformist aday ve İran Türkü olan Muhsin Mihralizade ise konuşmasında Muhammed Hatemi dönemine (1997-2005) işaret ederek, "Ben o dönemde görev aldım. İran ekonomisinin en parlak olduğu dönemdi. Şimdi tekrar aynı parlak dönemi yaşatmaya hazırım" ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanlığına aday olan bir diğer muhafazakar aday olan Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi'yi hedef alan Mihralizade, Reisi'nin ekonomiden anlamadığını belirterek, "Kendisinde ‘kararsız mevki sendromu' var. Sabit bir yerde duramıyor ve şimdi Cumhurbaşkanlığına aday oldu. Kendisi ekonomiden anlamıyor ve ülkeyi yönetmekte yetersiz" dedi.
Medyaya özgürlük vaadi
İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin en güçlü adayı olarak kabul edilen Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi ise, ülkedeki ekonomik krize karşı direniş ekonomisini ön plana çıkartarak, ekonomiden anladığını ve ülkedeki iç üretimi arttırarak üretici için gerekli kolaylıkları sağlayacağını söyledi. Medya ve internete özgürlük vereceğini belirten Reisi, sosyal medya uygulaması Twitter'da 2 milyon takipçisi olduğunu söyleyerek, ülkedeki internet altyapısını geliştireceğini açıkladı.
Muhafazakarların bir diğer önemli adayı ve ABD ile imzalanan nükleer anlaşmanın baş müzakerecisi olan Said Celili ise, Cumhurbaşkanı seçilmesi halinde İran ekonomisini dünyaya açacak reformlar vadetti.
İran'da 13. dönem Cumhurbaşkanlığı seçimleri 18 Haziran tarihinde gerçekleşecek. Seçimler Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından adaylıkları kabul edilen 7 isim arasında olacak. Cumhurbaşkanı adayları arasında sosyal ve kültürel konularda ikinci münazara 8 Haziran Salı günü gerçekleşecek.
